خسارت بر هم زدن نامزدی قابل وصول است؟

4.5/5 - (15 امتیاز)

نامزدی از نظر قانون با عقد نکاح کاملا متفاوت است و به عبارت دیگر مطلقا آثار نکاح را ندارد. نامزدی حاصل خواستگاری مرد و موافقت زن برای ازدواج و توافق آنها برای ازدواج با یکدیگر است. آنچه باید توجه داشت اینکه حتی اگر قرارداد مکتوب در خصوص وعده ازدواج و نامزدی نوشته شده باشد و بر سر مسائل مالی مثل مهریه و امثالهم هم توافق شده باشد باز هم این نامزدی و قرارداد الزام آور نیست.

ماده ۱۰۳۵ قانون مدنی : وعده ازدواج ایجاد علقه زوجیت نمی کند اگرچه تمام یا قسمتی از مهریه که بین طرفین برای موقع ازدواج مقرر گردیده پرداخته شده باشد بنابراین هریک از زن و مرد مادام که عقد نکاح جاری نشده می تواند از وصلت امتناع کند و طرف دیگر نمی تواند به هیچ وجه او را مجبور به ازدواج کرده و یا از جهت صرف امتناع از وصلت مطالبه خسارتی نماید.

پس در هیچ فرضی و به هیچ وجه نمی توان کسی را اجبار به عقد (ازدواج) با دیگری کرد حتی اگر تعهد داده باشد و هزینه های گزاف متحمل شده باشد.

حال سئوال اصلی این است که اگر کسی نامزدی با دلیل یا بی دلیل موجه بر هم بزند و در این راستا طرف مقابل هزینه هایی کرده باشد آیا این خسارات قابل مطالبه است ؟

آخر ماده ۱۰۳۵ قانون مدنی مقرر کرده است که به صرف امتناع از وصلت نمی توان مطالبه خسارت کرد. ماده ۱۰۳۶ قانون مدنی هم در مورخ ۱۳۷۰/۱/۸ منسوخ و حذف شد. این ماده قبلا مقرر می داشت: «اگر یکی از نامزدها وصلت منظور را بدون علت موجهی به هم بزند، در حالی که طرف مقابل با ابوین او یا اشخاص دیگر به اعتماد وقوع ازدواج مغرور شده و مخارجی کرده باشند، طرفی که وصلت را به هم زده است باید از عهده خسارات وارده بر آید ولی خسارات مزبور فقط مربوط به مخارج متعارفه خواهد بود.»

مطلب مرتبط : آیا ترمیم بکارت از موارد فریب در ازدواج است؟

از انتهای ماده ۱۰۳۵ قانون مدنی و حذف ماده ۱۰۳۶ قانون مدنی حقوقدان ها مثل دکتر عبدالحسین شیروی در کتاب حقوق خانواده این چنین استنباط می کنند که به صرف امتناع از ازدواج نمی توان خسارت گرفت ولی اگر اثبات شود به دلایل دیگر خساراتی به طرف مقابل در اثر برهم زدن نامزدی وارد شده است بر طبق قواعد مسئولیت مدنی قابل مطالبه است. در تایید این نظر می توان به ماده ۴ قانون حمایت خانواده مصوب ۱۳۹۱ استناد کرد که نامزدی و خسارات ناشی از آن را در صلاحیت دادگاه خانواده قرار داده است.

سئوال دیگر اینکه اگر طرفین توافق کنند که اگر نامزدی توسط یکی از آنها به هم بخورد و از ازدواج امتناع کند بایستی فلان مبلغ خسارت پرداخت کند آیا این خسارت موجه است؟

از نظر ما این خسارت قراردادی مالی خالی از اشکال است

سئوال دیگر این است که اگر عقد نکاح منعقد شود و طرفین با یکی از آنها متحمل هزینه هایی مثل عروسی و عقد و امثالهم شود ولی در عمل زندگی مشترک شروع نشودو کار به طلاق بکشد هزینه های انجام شده قابل وصول است؟

به نظر ما خیر. مگر اینکه بر طبق قواعد مسئولیت مدنی اقامه دعوی شود و ورود خساراتی با شرایط مقرر اثبات شود.

می توانید مطلب را به اشتراک بگذارید